اوراق گواهی سپرده کالایی نفت خام راهی برای مهار غول نقدینگی

«اوراق مربوط به گواهی سپرده کالایی نفت خام»؛ این نام طرح تازه وزارت نفت است که از سوی شرکت ملی نفت پیشنهاد شده است؛ طرحی که بنا به گفته مدیرعامل این شرکت قرار است بخشی از تأمین مالی پروژه‌های نفتی را از مسیر فروش این اوراق در بورس کالا انجام دهد.

به گزارش نفیرنفت | شبکه خبری صنعت نفت ایران؛ به نقل از جهان صنعت، چند روز پیش محسن خجسته‌مهر، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران در گفت‌وگو با ایرنا اعلام کرد که در شرکت ملی نفت ایران پیشنهاد الگوی جدید فروش نفت را ارائه کرده و این طرح هم‌اکنون در مراحل پایانی کارشناسی قرار دارد.

آن‌طور که وی گفته است در صورت نهایی شدن طرح و تصویب آن در دولت، اوراق مربوط به گواهی سپرده کالایی در بورس عرضه می‌شود و سهامداران می‌توانند این اوراق را خریداری کنند.

بنا به گفته مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران، با انتشار این اوراق معادل نفت خام می‌توان نقدینگی مورد نیاز را برای تکمیل پروژه‌های نفتی تأمین کرد.

هرچند این طرح هنوز راه زیادی دارد تا به مرحله اجرا برسد، اما به نظر می‌رسد عزم وزارت نفت برای تأمین سرمایه پروژه‌های نفتی که از ماه‌ها پیش جواد اوجی، وزیر نفت، وعده آن را داده بود، جزم است.

در ظاهر سازوکار اجرایی این طرح به این صورت است که اوراق مبتنی بر نفت خام در معاملات نفت با احتساب نوسان قیمت‌های جهانی در اختیار خریداران قرار ‌خواهد گرفت، البته خریدار این اوراق هم این اختیار را خواهد داشت که اوراق موردنظر را هر زمان که بخواهد به بشکه‌های نفت تبدیل کند. خاصیت دیگر این اوراق این است که ویژگی بازار آینده‌محور (فیوچر) را دارد.

کارشناسان می‌گویند چنین طرحی در صورتی می‌تواند برای تأمین مالی پروژه‌های نفتی کارآمد باشد که وضع بازار سرمایه در شرایط مناسبی قرار داشته باشد. هرچند مقام‌های وزارت نفت اطمینان می‌دهند که انتشار این اوراق با توجه به روند رو به رشد قیمت نفت در بازار جهانی می‌تواند جذابیت‌های لازم را برای جذب سرمایه از بورس داشته باشد.

اوراق جدید، دوستانه است

حسن مرادی، نماینده پیشین مجلس و کارشناس انرژی درباره میزان کارآمدی این اوراق گفت: پروژه‌های نفت به‌شدت از کمبود نقدینگی رنج می‌برند. تلاش برای جذب سرمایه‌گذار خارجی هم به نتیجه مؤثر نرسیده، بنابراین تنها راه باقی‌مانده سرمایه‌گذار داخلی است.

وی افزود: مردم پول‌های سرگردان فراوانی دارند. این پول‌ها در بورس‌، در سکه‌، در ارز، شناور است. دولت با این طرح می‌تواند هم منافع مردم را تأمین کند، همچنین به توسعه زیرساخت‌های صنعت نفت کمک کند تا از سویی اگر این ابزار جذابیت‌های لازم را ایجاد کند، مردم هم برای مشارکت در این طرح ترغیب می‌شوند و در نتیجه دولت می‌تواند حجم بالایی از نقدینگی داخل جامعه را به خود جذب کند.

این کارشناس انرژی تصریح کرد: این اوراق دوستانه است، یعنی به‌راحتی می‌توان با آن کار کرد، هنوز امتحانی پس نداده و بازخورد منفی از طرف جامعه نداشته است، البته اکنون نمی‌توان دقیق قضاوت کرد و با گذشت زمان می‌توان دید آیا مردم با این اوراق راحت هستند یا خیر.

مرادی با بیان اینکه دولت باید سود این اوراق را متناسب تعیین کند، به‌گونه‌ای که سبب جذابیت نسبت به دیگر اوراق شود، گفت: اگر سود قابل‌توجهی داشته باشد، دلیلی ندارد از طرف جامعه مورد استقبال قرار نگیرد. باید دید این برگه‌ها سهولت جابه‌جایی و انتقال و پس‌انداز دارند یا ندارند. اگر سهولت داشته باشد به‌طور حتم سبب استقبال مردم می‌شود.